ارزیابی خودمراقبتی بیماران مبتلا به فشارخون بالا در شهر قم، سال 1395

زمینه و هدف: آگاهی تغذیه‌ای و سایر عوامل مؤثر بر فشارخون، همچنین درک خودمراقبتی در بیماری پرفشاری خون به‌عنوان عاملی محوری برای کنترل فشارخون، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. این مطالعه با هدف تعیین عوامل مؤثر بر خودمراقبتی بیماران مبتلا به فشارخون بالا انجام شد. روش بررسی: در این مطالعه به روش توصیفی - تحلیلی (مقطعی)، تعداد 315 نفر از بیماران مبتلا به فشارخون بالا در شهر قم (سال 1395) به روش نمونه‌گیری چند مرحله‌ای از بین بیماران مراجعه‌کننده به مراکز بهداشتی درمانی انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری اطلاعات پرسشنامه دو قسمتی شامل: اطلاعات دموگرافیک و قسمت خودمراقبتی بود. داده‌ها با استفاده از آزمون‌های تی مستقل، ضریب همبستگی پیرسون، واریانس و آزمون دانکن تحلیل شدند. یافته‌ها: میانگین سن بیماران، 59/53 سال و مدت ابتلا به این بیماری، 54/7 سال بود. 1/5% بیماران در کل طول هفته، نمک را از برنامه غذایی حذف کرده و 9/27% نیز در هیچ‌کدام از فعالیت‌های ورزشی در طول هفته شرکت نکرده بودند. 1/4% آنها هیچ‌گاه داروهای خود را به‌موقع مصرف نمی‌کردند. در 9/27% افراد وضعیت خودمراقبتی ضعیف، 6/68% متوسط و در 5/3% خوب گزارش شد. میانگین نمره خودمراقبتی تفاوت معنی‌داری با جنس، وضعیت تأهل و سابقه خانوادگی نداشت، ولی با تحصیلات، شغل، سابقه خانوادگی، ابتلا به فشارخون بالا و سابقه دریافت برنامه آموزشی، تفاوت معنی‌داری داشت (05/0>p). همچنین همبستگی معکوس معنی‌داری بین سن و خودمراقبتی (273/0-=r، 001/0>p)، بین مدت ابتلا به فشارخون بالا و خودمراقبتی (278/0-=r، 041/0=p) وجود داشت. نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج، وضعیت رفتارهای خودمراقبتی فشارخون در بین مبتلایان، وضعیت مناسبی ندارد. بنابراین، لازم است در برنامه‌های آموزشی با درنظرگرفتن مسئله فوق بر شدت و جدیت این رفتارها و عوارض احتمالی انجام نشدن آنها برای فرد تأکید گردد.